مجموعه ای از مطالب سخنرانی و مداحی
پنجاه حدیث رضوی
یکشنبه سی ام اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت 19:29 | نوشته ‌شده به دست حسین سبزعلی | ( )

چهل حدیث از امام رضا سلام الله عليه

۱.برترین خرد

الامام الرضا(ع) : أفضَلُ العَقلِ مَعرِفَةُ الإِنسانِ نَفسَهُ.

امام رضا (ع) :برترین خِرد، خودشناسى است.

العدد القویة: ص ۲۹۲ ح ۱۸، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۷۲

۲.ایمان

الامام الرضا(ع) : الإیمانُ: عَقدٌ بِالقَلبِ؛ ولَفظٌ بِاللِّسانِ؛ وعَمَلٌ بِالجَوارِحِ، لا یکونُ الإیمانُ إلاّ هکذا.

امام رضا (ع) :ایمان، عبارت است از: باور قلبى، اظهار به زبان و عمل با اندام ها. ایمان، جز این گونه نیست.

معانی الأخبار: ص ۱۸۶ ح ۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۸۰

۳.از جمله حقوق مؤمن بر مؤمن

الامام الرضا(ع) : إنَّ مِن حَقِّ المُؤمِنِ عَلَى المُؤمِنِ: المَوَدَّةَ لَهُ فی صَدرِهِ، وَالمُواساةَ لَهُ فی مالِهِ، وَالنُّصرَةَ لَهُ عَلى مَن ظَلَمَهُ، وإن کانَ فَیءٌ لِلمُسلِمینَ وکانَ غائِباً أخَذَ لَهُ بِنَصیبِهِ، وإذا ماتَ فَالزِّیارَةُ إلى قَبرِهِ، ولا یظلِمَهُ، ولا یغُشَّهُ، ولا یخونَهُ، ولا یخذُلَهُ، ولا یغتابَهُ، ولا یکذِّبَهُ...

امام رضا (ع) :از جمله حقوق مؤمن بر مؤمن، این است که در دل، او را دوست بدارد، با مالش به او کمک برساند، او را در برابر کسى که به وى ستم کند، یارى دهد، اگر مسلمانان غنیمت و خراجى داشتند و او غایب بود، سهم او را برایش بگیرد، هر گاه درگذشت، تا قبرش او را تشییع کند، به او ستم نکند، با او دغلى نکند، به او خیانت نکند، او را وا نگذارد، از او غیبت نکند، دروغگویش نشمارد...

قضاء حقوق المؤمنین: ص۳۵ ح۴۵، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۸۸

۴.سرآغاز خداپرستی

الامام الرضا(ع) : أوَّلُ عِبادَةِ اللّهِ مَعرِفَتُهُ.

امام رضا (ع) :سرآغازِ خداپرستى، شناخت اوست.

التوحید: ص ۳۴ ح ۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۹۰

۵.وساطت اهل بیت(ع)

الامام الرضا(ع) : إذا نَزَلَت بِکم شِدَّةٌ فاستَعینوا بِنا عَلَى اللّهِ.

امام رضا (ع) :هر گاه سختى اى به شما رسید، به واسطه ما از خدا کمک بجویید.

تفسیر العیاشی: ج۲ ص۱۷۶ ح۱۶۶۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۱۰۲

۶.بسم الله

الامام الرضا(ع) : «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ» أقرَبُ إلَى الاِسمِ الأَعظَمِ مِن سَوادِ العَینِ إلى بَیاضِها.

امام رضا (ع) :«بِسمِ اللَّهِ الرَّحمَنِ الرَّحیمِ»، به اسم اعظم خدا، نزدیک تر از سیاهىِ چشم به سفیدى آن است.

عیون أخبار الرضا(ع): ج۲ ص۵ ح۱۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۱۰۴

۷. نقش انگشتر حضرت موسی(ع)

الامام الرضا(ع) : کانَ نَقشُ خاتَمِ موسى(ع) حَرفَینِ اشتَقَّهُما مِنَ التَّوراةِ: «اصبِر تُؤَر، اُصدُق تَنجُ».

امام رضا (ع) :نقش انگشتر موسى(ع) دو جمله بود که آنها را از تورات گرفته بود: شکیبا باش تا مزد بگیرى، راستگو باش تا بِرَهى».

عیون أخبار الرضا(ع): ج ۲ ص ۵۵ ح ۲۰۶، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۱۸۶

۸.نقش انگشتر حضرت عیسی(ع)

الامام الرضا(ع) : کانَ نَقشُ خاتَمِ عیسى(ع) حَرفَینِ اشتَقَّهُما مِنَ الإِنجیلِ: طوبى لِعَبدٍ ذُکرَ اللّهُ مِن أجلِهِ، ووَیلٌ لِعَبدٍ نُسِی اللّهُ مِن أجلِهِ.

امام رضا (ع) :نقش انگشتر عیسى(ع) این دو جمله بود که آنها را از انجیل برگرفته بود: «خوشا به حال بنده اى که موجب یاد خدا شود و واى به حال بنده اى که باعث فراموشى خدا گردد».

عیون أخبار الرضا(ع): ج ۲ ص ۵۵ ح ۲۰۶، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۱۹۸

۹.نماز شب

الامام الرضا(ع) : عَلَیکم بِصَلاةِ اللَّیلِ! فَما مِن عَبدٍ یقومُ فی آخِرِ اللَّیلِ فَیصَلّی ثَمانِی رَکعاتٍ ورَکعَتَینِ لِلشَّفعِ ورَکعَةً لِلوَترِ؛ ثُمَّ قَنَتَ وَاستَغفَرَ اللّهَ فی قُنوتِهِ سَبعینَ مَرَّةً، إلاّ اُجیرَ مِن عَذابِ القَبرِ وعَذابِ النّارِ.

امام رضا (ع) :بر شما باد خواندن نماز شب؛ زیرا هیچ بنده اى نیست که در آخرِ شب بر خیزد و هشت رکعت [نماز] و دو رکعت [نماز] شَفع و یک رکعت [نماز] وَتر بگزارد، سپس قنوت بخواند و در قنوتش هفتاد بار از خدا آمرزش بخواهد، مگر آن که از عذاب قبر و از عذاب آتش [دوزخ]، پناه داده مى شود.

الدعوات: ص۲۷۲ ح۷۷۸، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۴۰

۱۰. تفاوت مؤمن و کافر در قیامت

دَخَلَ رَجُلٌ مِنَ الزَّنَادِقَةِ عَلَى أَبِی الحَسَنِ(ع) وَ عِندَهُ جَمَاعَةٌ، فَقَالَ أَبُو الحَسَنِ(ع): أَیهَا الرَّجُلُ! أَ رَأَیتَ إِن کانَ القَولُ قَولَکم ـ وَ لَیسَ هُوَ کمَا تَقُولُونَ ـ أَ لَسنَا وَ إِیاکم شَرَعاً سَوَاءً؛ لاَ یضُرُّنَا مَا صَلَّینَا وَ صُمنَا وَ زَکینَا وَ أَقرَرنَا ؟ فَسَکتَ الرَّجُلُ. ثُمَّ قَالَ أَبُو الحَسَنِ(ع): وَ إِن کانَ القَولُ قَولَنَا ـ وَ هُوَ قَولُنَا ـ أَلَستُم قَد هَلَکتُم وَ نَجَونَا؟!

جماعتى در خدمت امام رضا(ع) بودند که زندیقى وارد شد. امام(ع) به او فرمود: «اگر سخن شما درست باشد ـ که نیست ـ، در این صورت، آیا نه این است که ما و شما یکسان هستیم و نماز و روزه و زکات و ایمان ما زیانى به ما نمى رسانَد؟». آن زندیق، خاموش مانْد. سپس امام رضا(ع) فرمود: «واگر سخن ما درست باشد ـ که هست ـ آیا شما به هلاکت درنیفتاده اید و ما نجات نیافته ایم؟!».

الکافی: ج۱ ص۷۸ ح۳، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۴۴

۱۱. طلب بهشت بدون عمل!

الامام الرضا(ع) : مَن سَأَلَ اللّهَ الجَنَّةَ وَلَم یصبِر عَلَى الشَّدائِدِ، فَقَدِ استَهزأَ بِنَفسِهِ.

امام رضا (ع) :کسى که از خدا بهشت بخواهد، امّا در برابر سختى ها شکیبا نباشد، خود را ریشخند کرده است.

کنز الفوائد: ج۱ ص۳۳۰، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۴۸

۱۲.پاداش کمترین آزار برای زیارت امام رضا(ع)

الامام الرضا(ع) : ما مِن مؤمن یزورُنی فَیصیبُ وَجهَهُ قَطرَةٌ مِنَ الماءِ، إلاّ حَرَّمَ اللّهُ تَعالى جَسَدَهُ عَلَى النّارِ.

امام رضا (ع) :هیچ مؤمنى نیست که به زیارت من بیاید و قطره اى از آسمان بر چهره اش بیفتد(كمترين آزارى به او برسد)، مگر آن که خداوند متعال، بدن او را بر آتش، حرام مى گردانَد.

عیون أخبار الرضا(ع): ج ۲ ص۲۲۷ ح۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۵۰

۱۳.تبسم به برادر مؤمن

الامام الرضا(ع) : مَن تَبَسَّمَ فی وَجهِ أخیهِ المُؤمِنِ کتَبَ اللّهُ لَهُ حَسَنَةً؛ ومَن کتَبَ اللّهُ لَهُ حَسَنَةً لم یعَذِّبهُ.

امام رضا (ع) :هر کس به روى برادر مؤمنش لبخند بزند، خداوند، برایش یک ثواب مى نویسد و کسى که خدا برایش ثوابى بنویسد، عذابش نمى کند.

مصادقة الإخوان: ص۱۵۷ ح۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۵۰.

۱۴. نجات موحدان گناه کار

الامام الرضا(ع) : مُذنِبو أهلِ التَّوحیدِ لا یخَلَّدونَ فِی النّارِ ویخرُجونَ مِنها، وَالشَّفاعَةُ جائِزَةٌ لَهُم.

امام رضا (ع) :گنه کارانِ یکتاپرست، در آتش، جاویدان نمى مانند؛ بلکه [سرانجام] از آن، رهایى مى یابند و شفاعت در حقّ آنان، رواست.

عیون أخبار الرضا(ع): ج ۲ ص۱۲۵ ح۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۵۲

۱۵.کسی که امامی ندارد

الامام الرضا(ع) : مَن ماتَ ولَیسَ لَهُ إمامٌ ماتَ میتَةً جاهِلیةً.

امام رضا (ع) :کسى که بمیرد و امامى نداشته باشد، به مرگ جاهلى مُرده است».

کمال الدین: ص۶۶۸ ح۱۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۷۰

۱۶.مراد از اهل ذکر در قرآن

الامام الرضا(ع) ـ فی قَولِهِ تَعالى: «فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکرِ إِنْ کنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ» ـ: نَحنُ أهلُ الذِّکرِ، ونَحنُ المَسؤولونَ.

امام رضا(ع)ـ در باره آیه شریفِ: «پس اگر نمى دانید، از اهل ذکر بپرسید» ـ: اهل ذکر، ما هستیم و از ما باید پرسیده شود.

الکافی: ج ۱ ص ۲۱۰ ح ۳، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۷۸

۱۷. دین امامان(ع)

الامام الرضا(ع) : إنَّ مِن دینِهِم [أی الأَئِمَّةِ(ع)]: الوَرَعَ، وَالعِفَّةَ، وَالصِّدقَ، وَالصَّلاحَ، وَالاِجتِهادَ، وأداءَ الأَمانَةِ إلَى البَرِّ وَالفاجِرِ، وطولَ السُّجودِ، وَالقیامَ بِاللَّیلِ، وَاجتِنابَ المَحارِمِ، وَانتِظارَ الفَرَجِ بِالصَّبرِ، وحُسنَ الصُّحبَةِ، وحُسنَ الجِوارِ، وبَذلَ المَعروفِ، وکفَّ الأَذی، وبَسطَ الوَجهِ، وَالنَّصیحَةَ، وَالرَّحمَةَ لِلمؤمنینَ.

امام رضا(ع): از دینِ آنان ـ یعنى امامان(ع) ـ است: پارسایى، پاک دامنى، راستى، درستى، سخت کوشى، باز گرداندن امانت به نیکوکار و تبه کار، سجده طولانى، عبادت شبانه، دورى از حرام، انتظار فرج با شکیبایى، حُسن همنشینى، حُسن همسایگى، نیکى کردن، بى آزارى، گشاده رویى، خیرخواهى و مهربانى با مؤمنان.

تحف العقول: ص ۴۱۶، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۸۰

۱۸. کمال دین

گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۸۲

الامام الرضا(ع) : کمالُ الدّینِ: وَلایتُنا، وَالبَراءَةُ مِن عَدُوِّنا.

امام رضا (ع) :کمال دین، [پذیرفتن] ولایت ما و برائت جستن از دشمن ماست.

مستطرفات السرائر: ص ۱۴۹ ح ۳، بحار الأنوار: ج ۲۷ ص ۵۸ ح ۱۹.

۱۹.غلو در مورد امام علی(ع)

الامام الرضا(ع) : مَن تَجاوَزَ بأمیرِ المؤمنینَ(ع) العُبودیةَ، فهُو مِن المَغضوبِ علَیهِم ومِنَ الضّالّینَ.

امام رضا (ع) :کسى که امیر مؤمنان(ع) را از مرز بندگى [خدا] فراتر ببرَد، از شمار مغضوبان و از گم راهان است.

الاحتجاج: ج ۲ ص ۴۵۳ ح ۳۱۴، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۸۶

۲۰. گریه بر اهل بیت(ع)

الامام الرضا(ع) : مَن تَذَکرَ مُصابَنا وبَکى لِما ارتُکبَ مِنّا کانَ مَعَنا فی دَرَجَتِنا یومَ القیامَةِ.

امام رضا (ع) :هر کس مصیبت ما را به یاد آورد و براى ستم هایى که بر ما رفته است، بگِرید، روز قیامت، با ما در یک درجه خواهد بود.

الأمالی للصدوق: ص ۱۳۱ ح ۱۱۹، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۹۲

۲۱.گریستن و گریاندن بر اهل بیت(ع)

الامام الرضا(ع) : مَن ذَکرَ بِمُصابِنا فَبَکى وأبکى لَم تَبک عَینُهُ یومَ تَبکی العُیونُ.

امام رضا (ع) :هر کس مصیبت ما را یاد کند و بگِرید و بگریانَد، در آن روزى که چشم ها مى گِریند، چشم او نمى گِرید.

الأمالی للصدوق: ص ۱۳۱ ح ۱۱۹، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۹۲

۲۲.شرکت در مجلس اهل بیت(ع)

الامام الرضا(ع) : مَن جَلَسَ مَجلِساً یحیى فیهِ أمرُنا لَم یمُت قَلبُهُ یومَ تَموتُ القُلوبُ.

امام رضا (ع) :هر کس در مجلسى بنشیند که یاد و نام ما در آن زنده مى شود، در آن روزى که دل ها مى میرند، دل او نمى میرد.

الأمالی للصدوق: ص ۱۳۱ ح ۱۱۹، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۹۲

۲۳. همسایه‌داری

الامام الرضا(ع) : لَیسَ مِنّا مَن لمَ یأمَن جارُهُ بَوائِقَهُ.

امام رضا (ع) :از ما نیست کسى که همسایه اش، از بدى هاى او در امان نباشد.

عیون أخبار الرضا(ع): ج ۲ ص ۲۴ ح ۳، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۹۴

۲۴. ویژگی های شیعیان

الامام الرضا(ع) : شیعَتُنا: المُسَلِّمونَ لِأَمرنا، الآخِذونَ بِقَولِنا، المُخالِفونَ لِأَعدائِنا؛ فَمَن لَم یکن کذلِک فَلَیسَ مِنّا.

امام رضا (ع) :شیعیان ما، تسلیم فرمان ما هستند، از سخن ما پیروى مى کنند و با دشمنان ما مخالف اند. پس هر که چنین نباشد، از ما نیست.

صفات الشیعة: ص ۸۲ ح ۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۲۹۶

۲۵.امامان بعد از امام رضا(ع)

الامام الرضا(ع) : الإمامُ بَعدی مُحَمَّدٌ ابنی، وبَعدَ مُحَمَّدٍ ابنُهُ عَلی، وبَعدَ عَلی ابنُهُ الحَسَنُ، وبَعدَ الحَسَنِ ابنُهُ الحُجَّةُ القائِمُ المُنتَظَرُ فی غَیبَتِهِ، المُطاعُ فی ظُهورِهِ.

امام رضا (ع) :امامِ پس از من، پسرم محمّد است، و پس از محمّد، پسرش على است و پس از على، پسرش حسن و پس از حسن، پسرش حجّت قائم که در غیبتش منتظر او هستند و در ظهورش، همه فرمان بردارش».

کمال الدین: ص۳۷۲ ح۶، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۳۷۰

۲۶.قائم(ع)

إنَّ القائِمَ هُوَ الَّذی إذا خَرَجَ کانَ فی سِنِّ الشُّیوخِ ومَنظَرِ الشُّبّانِ، قَویاً فی بَدَنِهِ، حَتَّى لَو مَدَّ یدَهُ إلَى أعظَمِ شَجَرَةٍ عَلَى وَجهِ الأَرضِ لَقَلَعَها! ولَو صاحَ بَینَ الجِبالِ لَتَدَکدَکت صُخورُها! یکونُ مَعَهُ عَصا موسَى وخاتَمُ سُلَیمانَ علیهماالسلام، ذاک الرّابِعُ مِن وُلدی، یغَیبُهُ اللّهُ فی سِترِهِ ما شاءَ، ثُمَّ یظهِرُهُ فَیملأُ بِهِ الأَرضَ قِسطاً وعَدلاً کما مُلِئَت جَوراً وظُلماً.

امام رضا (ع) :قائم، کسى است که وقتى ظهور مى کند، در سنّ پیران و سیماى جوانان است، بدنى چنان نیرومند دارد که اگر دستش را به طرف بزرگ ترین درخت روى زمین ببرد، آن را از ریشه در مى آورد و اگر در کوهستان فریاد زند، صخره ها در هم مى ریزند. عصاى موسى و انگشتر سلیمان را با خود دارد. او چهارمین از نسل من است، خداوند براى مدّتى او را در پس پرده خود پنهان مى سازد، سپس آشکارش مى گرداند و به وسیله او زمین را همچنان که از ظلم و ستم آکنده شده است، از عدل و داد پر مى کند».

کمال الدین: ص۳۷۶ ح۷، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۳۷۲

۲۷.اگر مردم زیبایی های کلام اهل بیت(ع) را می دانستند

إِنَّ النّاسَ لَو عَلِموا مَحاسِنَ کلامِنا لاَتَّبَعونا.

امام رضا (ع) :اگر مردم زیبایى هاى سخنان ما را مى دانستند، از ما پیروى مى کردند.

معانی الأخبار: ص۱۸۰ ح۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۳۸۴

۲۸.اطاعت از خدا حتی بدون وعده به بهشت و جهنم

الامام الرضا(ع) : لَو لَم یخَوِّفِ اللّهُ النّاسَ بِجَنّةٍ ونارٍ، لَکانَ الواجِبُ أن یطیعوهُ ولا یعصوهُ؛ لِتَفَضُّلِهِ علَیهِم وإحسانِهِ إلَیهِم، وما بَدأهُم بهِ مِن إنعامِهِ الَّذی ما استَحَقّوهُ.

امام رضا (ع) :اگر خداوند، مردم را به بهشت و دوزخى هم وعده و وعید نمى داد، باز واجب بود که از او اطاعت کنند و نافرمانى اش نکنند؛ زیرا به آنان تفضّل و نیکى فرموده و نعمت هایش را در اختیارشان گذاشته است، بى آن که [به سبب انجام عملى،] استحقاق آن را داشته باشند.

عیون أخبار الرضا(ع): ج ۲ ص ۱۸۰ ذیل ح ۴، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۳۸۶

۲۹. شهرت به عبادت

الامام الرضا(ع) : مَن شَهَرَ نفسَهُ بِالعِبادَةِ فاتَّهِموهُ على دینِهِ.

امام رضا (ع) :هر که خود را به عبادت شهره مى سازد، به دین (/ دیندارى) او بدگمان باشید.

الأمالی للطوسی: ص ۶۴۹ ح ۱۳۴۸، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۳۸۸

۳۰.اهمیت اذان و اقامه برای نماز

الامام الرضا(ع) : مَن أذَّنَ وأقامَ صَلّى وَراءَهُ صَفّانِ مِنَ المَلائِکةِ، وإن أقامَ بِغَیرِ أذانٍ صَلّى عَن یمینِهِ واحِدٌ وعَن شِمالِهِ واحِدٌ.

امام رضا (ع) :هر کس اذان و اقامه بگوید، دو صف از فرشتگان، پشت سرش نماز مى گزارند و هر کس اقامه بگوید و اذان نگوید، تنها یک فرشته در سمت راست او و یکى در سمت چپ او مى ایستد.

کتاب من لا یحضره الفقیه: ج ۱ ص ۲۸۷ ح ۸۸۸، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۳۹۲

۳۱.نماز وسیله تقرب

الامام الرضا(ع) : الصَّلاةُ قُربانُ کلِّ تَقِی.

امام رضا (ع) :نماز، وسیله تقرّب هر پرهیزگار [به خدا] است.

الکافی: ج ۳ ص ۲۶۵ ح ۶، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۳۹۶

۳۲.سجده شکر بعد از نماز

الامام الرضا(ع) : السَّجدَةُ بَعدَ الفَریضَةِ شُکراً للّهِ ـ تَعالى ذِکرُهُ ـ عَلى ما وَفَّقَ العَبدَ مِن أداءِ فَرضِهِ، وأدنى ما یجزی فیها مِنَ القَولِ أن یقالَ: «شُکراً للّهِ، شُکراً للّهِ»، ثَلاثَ مَرّاتٍ.

امام رضا (ع) :سجده شکر گزاردن پس از نماز واجب، در برابر توفیقى است که خداوند متعال به بنده داده تا واجبش را انجام دهد و کمترین چیزى که از گفتار در آن کفایت مى کند، این است که سه مرتبه "شکرا للّه " گفته شود.

علل الشرائع: ص۳۶۰ ح ۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۰۰

۳۳.افطاری دادن

الامام الرضا(ع) : فِطرُک أخاک الصّائِمَ أفضَلُ مِن صیامِک.

امام رضا (ع) :افطارى دادن تو به برادر روزه دارت، فضیلتش بیشتر از روزه داشتن توست.

مصباح المتهجّد: ص ۶۲۶، ح ۷۰۴، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۱۴

۳۴.زیارت امام رضا(ع)

الامام الرضا(ع) : ألا وإنّی لَمَقتولٌ بِالسَّمِّ ظُلماً، ومَدفونٌ فی مَوضِعِ غُربَةٍ، فَمَن شَدَّ رَحلَهُ إلى زِیارَتی استُجیبَ دُعاؤهُ وغُفِرَ لَهُ ذَنبُهُ.

امام رضا (ع) :بدانید که من با زهر ستم، کشته خواهم شد و در خاک غربت، دفن خواهم شد. پس هر که براى زیارت من بارِ سفر بربندد، دعایش مستجاب و گناهانش آمرزیده مى شود.

الخصال: ص۱۴۴ ح۱۶۷، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۳۲

۳۵.دوری از آتش بدون عمل

الامام الرضا(ع) : مَن تَعَوَّذَ بِاللّهِ مِنَ النّارِ ولَم یترُک الشَّهَواتِ، فَقَدِ استَهزَأَ بِنَفسِهِ.

امام رضا (ع) :هر که از آتش دوزخ به خدا پناه ببرد، امّا ترک شهوات نکند، در واقع، خود را ریشخند کرده است.

کنز الفوائد: ج۱ ص۳۳۰، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۴۰

۳۶.صلوات بر پیامبر و خاندان او زائل کننده گناهان

الامام الرضا(ع) : مَن لَم یقدِر عَلى ما یکفِّرُ بِهِ ذُنوبَهُ، فَلیکثِر مِنَ الصَّلاةِ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِهِ؛ فإِنَّها تَهدِمُ الذُّنوبَ هَدماً.

امام رضا (ع) :هر کس توانایى دادن کفّاره براى گناهانش را نداشت، بر محمّد و خاندان او فراوان صلوات بفرستد؛ زیرا صلوات، گناهان را به کلّى از بین مى برد.

عیون أخبار الرضا(ع): ج۱ ص۲۹۴ ح۵۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۴۲

۳۷.اهمیت زیارت اهل بیت(ع)

الامام الرضا(ع) : إنّ لِکلِّ إمامٍ عَهداً فی عُنُقِ أولِیائهِ وشیعَتِهِ، وإنَّ مِن تَمامِ الوَفاءِ بالعَهدِ وحُسنِ الأداءِ زیارَةَ قُبورِهِم، فَمَن زارَهُم رَغبَةً فی زیارَتِهِم وتَصدیقاً بما رَغِبوا فیهِ کانَ أئمَّتُهُم شُفَعاءَهُم یومَ القِیامَةِ.

امام رضا (ع) :هر امامى به گردن دوستان و شیعیان خود، عهدى دارد که وفاى کامل به این عهد، و به جا آوردن نیکوى آن، با زیارت قبر آنان است. پس کسانى که با رغبت و علاقه به زیارت ایشان و باور داشتن به آنچه آنان ترغیب کرده اند، زیارتشان کنند، امامانِ آنها در روز قیامت، شفیعشان خواهند بود.

الکافی: ج۴ ص۵۶۷ ح۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۴۶

۳۸.اهمیت زیارت حضرت معصومه(س)

الامام الرضا(ع) ـ لمَّا سَأَلَهُ سَعدُ بنُ سَعیدٍ عَن قَبرِ فاطِمَةَ بِنتِ موسَى بنِ جَعفَرٍ(ع) ـ: مَن زارَها فَلَهُ الجَنَّةُ.

امام رضا(ع) ـ در پاسخ سؤال سعد بن سعید، در باره [ثواب زیارت] قبر فاطمه دختر موسى بن جعفر(ع) ـ: هر کس او را زیارت کند، پاداشش بهشت است.

ثواب الأعمال: ص۱۲۴ ح۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۴۶

۳۹. اطاعت از پدر و مادر

الامام الرضا(ع) : بِرُّ الوالِدَینِ واجِبٌ وإن کانا مُشرِکینِ، ولا طاعَةَ لَهُما فی مَعصیةِ الخالِقِ.

امام رضا (ع) :اطاعت از پدر و مادر واجب است، اگر چه مشرک باشند؛ ولى در معصیت خالق، از آنان نباید اطاعت کرد.

عیون أخبار الرضا(ع): ج۲ ص۱۲۲ ح۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۵۴

۴۰.رفاه برای خانواده

الامام الرضا(ع) : صاحِبُ النِّعمَةِ یجِبُ عَلَیهِ التَّوسِعَةُ عَلى عِیالِهِ.

امام رضا (ع) :برخوردارِ از نعمت، باید خانواده اش را در رفاه قرار بدهد.

الکافی: ج۴ ص۱۱ ح۵، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۶۰

۴۱. غم زدایی از مؤمن

الامام الرضا(ع) : مَن فَرَّجَ عَن مُؤِمنٍ فَرَّجَ اللّهُ عَن قَلبِهِ یومَ القیامَةِ.

امام رضا (ع) :هر که غم مؤمنى را بزداید، خداوند در روز قیامت، غم را از دل او مى زداید.

الکافی: ج۲ ص۲۰۰ ح۴، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۶۲

۴۲. تشکر در قبال خوبی مردم

الامام الرضا(ع) : مَن لَم یشکرِ المُنعِمَ مِنَ المَخلوقینَ لَم یشکرِ اللَهَ عز و جل.

امام رضا (ع) :هر که در قبال خوبى مردم تشکر نکند، از خداوند عز و جل هم تشکر نکرده است.

عیون أخبار الرضا(ع): ج۲ ص۲۴ ح۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۶۶

۴۳.سکوت

الامام الرضا(ع) : ما أحسَنَ الصَّمتَ لا مِن عی، وَالمِهذارُ لَهُ سَقَطاتٌ.

امام رضا (ع) :چه نیکوست آن خاموشى اى که از روى درماندگى [در سخن گفتن] نباشد! و براى پُرگو لغزش هاست.

الاختصاص: ص۲۳۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۶۸

۴۴. خشم

الامام الرضا(ع) : الغَضَبُ مِفتاحُ کلِّ شَرٍّ.

امام رضا (ع) :خشم، کلید هر بدى است.

مشکاة الأنوار: ص۳۸۳ ح۱۲۶۶، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۸۰

۴۵.پوشاندن گناه

الامام الرضا(ع) : المُستَتِرُ بالسَّیئَةِ مَغفورٌ لَهُ.

امام رضا (ع) :پوشاننده گناه آمرزیده مى گردد.

الکافی: ج۲ ص۴۲۸ ح ۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۸۲

۴۶.گناهان کوچک، راهی به سوی گناهان بزرگ

الامام الرضا(ع) : الصَّغائرُ مِنَ الذنوبِ طُرُقٌ إلى الکبائرِ، ومَن لَم یخَفِ اللّهَ فِی القَلیلِ لَم یخَفهُ فِی الکثیرِ.

امام رضا (ع) :گناهان کوچک، راه هایى به سوى گناهان بزرگ اند و کسى که از خداوند در اندک، ترس نداشته باشد، در زیاد نیز از او نمى ترسد.

عیون أخبار الرضا(ع): ج۲ ص۱۸۰ ح۴، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۸۴

۴۷.پاکیزگی

الامام الرضا(ع) : مِن أخلاقِ الأَنبِیاءِ التَّنَظُّفُ.

امام رضا (ع) :پاکیزگى، از اخلاق پیامبران است.

تحف العقول: ص ۴۴۲، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۸۸

۴۸.بوی خوش

الامام الرضا(ع) : الطّیبُ مِن أخلاقِ الأَنبیاءِ.

امام رضا (ع) :به کار بردن بوى خوش، از اخلاق پیامبران است.

الکافی: ج ۶ ص ۵۱۰ ح ۱، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۴۹۲

۴۹.دست کشیدن از غذا پیش از سیری کامل

الامام الرضا(ع) : اِرفَع یدَیک مِنَ الطَّعامِ وبِک إِلَیهِ بَعضُ القَرَمِ؛ فإنَّهُ أصَحُّ لِبَدَنِک، وأذکى لِعَقلِک، وأخَفُّ عَلى نَفسِک إن شاءَ اللّهُ.

امام رضا (ع) :در حالى که هنوز اندک اشتهایى دارى، دست از غذا بکش؛ زیرا این کار، به خواست خدا جسم تو را سالم تر، فکرت را تیزتر و روانت را سبک تر مى دارد.

طبّ الامام الرضا(ع): ص ۱۴، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه: ۵۰۰

۵۰.حفظ آبرو با مال

الامام الرضا(ع) : أفضَلُ المالِ ما وُقِی بِهِ العِرضُ.

امام رضا (ع) :برترین دارایى آن است که آبرو با آن حفظ شود.

العدد القویة: ص۲۹۲ ح۱۷ وص۳۰۰ ح۳۶، گزیده حکمت نامه رضوی، صفحه:

موضوعات مرتبط: امام رضا، ذی القعده

چند روایت درباره زیر آب زنی
یکشنبه نهم اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت 12:58 | نوشته ‌شده به دست حسین سبزعلی | ( )

روایت امام رضا ازعاقبت زیرآب زنی وسخن چینی

در منابع اسلامی و روایات اهل بیت(ع) به شدت از نمامی ، سخن چینی یا به اصطلاح امروزی ها زیرآب زنی به شده نهی شده و از به عنوان بدترین کارها یاد شده است.

عقیق:در تعالیم ارزشمند بزرگان دینی سعایت و بدگویی از دیگران و تخریب چهره آنها برای مردم از بزرگترین گناهان و باعث عذاب قبر، پرورش کینه ها، زیاد شدن دشمنی ها و زیان در دنیا و آخرت شمرده شده و به شدت از آن نهی شده است. در حدیثی به نقل پیامبر خدا صلى الله علیه و آله نقل شده که فرمود: بدترین مردم، شخص «مثلِّث» است. عرض شد : اى رسول خدا! مثلّث یعنى چه؟ فرمود: کسى که از برادر خود نزد سلطان بدگویی کردن و بدگویى کند و در نتیجه، هم خودش را به هلاکت افکند، هم برادرش را و هم آن سلطان را.(1)

از بدگویی همدیگر بپرهیزید!

امام رضا علیه السلام ضمن توصیه هایی اخلاقی به عبدالعظیم حسنی می فرماید: ای عبدالعظیم ، سلام مرا به دوستان برسان و به آنها بگو شیطان را به دلهای خویش راه ندهند، درگفتار خویش راستگو باشند و امانت را ادا کنند، از جدال و نزاع بیهوده ای که سودی برایشان ندارد دوری کنند و خاموشی را پیشه خود سازند ، به همدیگر روی آورند و به دیداروملاقات هم بروند « فان ذلک قربه الیَّ» زیرا اینکار موجب نزدیکی به من است. آنان خود را به دشمنی و بدگویی با یکدیگر مشغول نسازند ، زیرا با خود عهد کرده ام که اگر کسی چنین کاری انجام دهد و دوستی از دوستانم را ناراحت کند یا به خشم آورد ، خداوند را بخوانم تا او را دردنیا با شدیدترین عذابها مجازات کند و درآن سرا نیز از زیانکاران خواهد بود.(2)

و در ادامه می فرماید: به ایشان بگو :همانا پروردگار نیکوکارانشان را آمرزیده و ازخطای گنهکارانشان درگذشته است ، مگرکسانی که به خدا شرک ورزیده یا دوستی از دوستانم را آزرده ، یا کینه آنها را با دل بگیرد . بدرستی که خداوند او را نخواهد بخشید تا آنکه از کردار ناشایست خویش دست بکشد ، هر گاه از این اعمال نادرست دوری گزیند ، آمرزش خدا را شامل خود گردانیده است وگرنه ، روح ایمان از قلبش بیرون رفته و ازولایت ماخارج گشته است و بهره ای از ولایت ما نخواهد برد « و اعوذبک من ذلک »(3)

مؤمن، برادر مؤمن است

حضرت رضا (ع) از پدر بزرگوارش موسى بن جعفر (ع) نقل مى‏کند که امام صادق (ع) فرمود: ان الله یبغض البیت اللحم؛ خداوند خانه‏اى را که در آن گوشت وجود دارد، دشمن مى‏دارد. به امام عرض کردند که ما گوشت را دوست داریم و خانه هایمان از آن خالى نیست. حضرت فرمود: انما البیت اللحم البیت الذى تؤکل فیه لحوم الناس بالغیبه. خانه گوشت، خانه‏اى است که در آن گوشت مردم با غیبت، خورده مى‏شود.

امام رضا علیه السلام همچنین می فرماید: ألمؤمن أخ المؤمن لأبیه و لامه ملعون ملعون من اتهم اخاه، ملعون ملعون من غش أخاه ملعون ملعون من لم ینصح أخاه ملعون ملعون من احتجب أخاه ملعون ملعون من اغتاب أخاه ؛ مؤمن برادر مؤمن، برادر پدری و مادری اوست، آن کس که به برادرش تهمت زند ملعون و از رحمت الهی بدور است . آن کس که به برادرش خیانت کند و دروغ بگوید ملعون است، آن کس که از نصحیت کردن برادرش خودداری کند ملعون است، آن کس که از برادرش رو پنهان کند ملعون است و آن کس که بدگویی برادر خود را کند ملعون است.

عاقبت بدگویی از اهل بیت(ع)

حمید بن مهران از کسانی بود که نزد مأمون از حضرت رضا علیه السلام بدگویی می‌کرد و امام را ساحر و فرزند ساحر می خواند و به او جسارت فراوان می‌نمود. او روزی از مأمون خواست جلسه ای ترتیب دهد تا با امام به مجادله بپردازد و قدر و شأن او را پایین آورد.

مأمون گفت:«هیچ چیزی برای من محبوب‌تر از این نیست که بتوانی عظمت مقام علی بن موسی را در نظر مردم بشکنی.»

بنابراین مجلسی بزرگ تشکیل داد و کارگزاران و قضات و بزرگان شهر را جمع نمود و از حضرت رضا علیه السلام خواست در آن مجلس حاضر شود. مجلس تشکیل شد و امام تشریف آورد.

حمید بن مهران رو به امام کرد و در کمال بی ادبی و جسارت گفت:« مردم چه حکایت‌ها از شما تعریف می‌کنند و چه نسبت‌ها به شما می‌دهند که خود شما آنها را قبول ندارید. مثلاً می‌گویند به دعای شما باران آمده! باران که هر سال می‌آید. چرا مردم آن را یکی از معجزات شما می‌شمرند و خیال می‌کنند شما در دنیا نظیری ندارید! امیرالمؤمنین مأمون است که مثل و نظیر ندارد و شما را این گونه احترام می‌کند!»

حضرت رضا علیه السلام در کمال ادب و آرامش فرمود:«من مردم را منع نمی کنم که نعمت‌هایی را که خداوند به من داده بازگو کنند. گر چه من با این نعمت‌ها فخرفروشی نمی‌کنم. اما اینکه گفتی مأمون به من احترام می‌گذارد، این همانند احترام پادشاه مصر نسبت به حضرت یوسف است، و حال آن دو هم روشن است...»

حمید بن مهران غضبناک شد و گفت:« ای فرزند موسی بن جعفر! تو از حد خودت تجاوز کرده ای و سخنان بیهوده می‌گویی. باریدن بارانی را که وقتش مقدر و معلوم است و عقب و جلو نمی افتد به خود نسبت می‌دهی و به آن فخر می‌کنی؟! گویا معجزه ابراهیم خلیل آورده ای که پرندگان را زنده کرد و آنها پرواز کردند! اگر راست می گویی این دو شیر روی پرده را زنده کن تا مرا بدرند. و الّا دعا کردن و باران آمدن که معجزه نیست!»

امام رضا علیه السلام به غضب آمد که غضب او غضب خداوند است و با صدای بلند بر آن دو شیر فریاد زد که:« این فاجر و تبهکار را بدرید!» ناگهان نقش‌های آن دو شیر بر روی پرده جان گرفتند و جهیدند و آن ملعون را گرفتند و بلافاصله دریدند و خوردند و کوچکترین اثری از او باقی نگذاشتند.

سپس امام فرمود:«اکنون به جای خود بازگردید.» شیران رفتند و دوباره نقش روی پرده شدند. مأمون که از این صحنه به شدت ترسیده بود، گفت:« الحمد لله که خداوند ما را از شر حمید بن مهران نجات داد.» سپس گفت:«یا ابن رسول الله! خلافت متعلق به جد شما رسول الله است و بعد از او شما سزاوار آن هستید. اگر می‌خواهید، من اکنون خلافت را به شما واگذار کنم.»

امام فرمود:«من اگر خلافت را می خواستم، به تو مهلت نمی‌دادم. ولی خداوند به من امر فرموده که تو را به حال خود رها کنم.» (4)

پی نوشت ها:

1. میزان الحکمه حدیث شماره 20729

2. الاختصاص، ص247

3. بحارالانوار،ج 71، ص 230

4. بحارالانوار، ج 49، ص 183. از عیون اخبار الرضا، ج 2، ص 167-172.

منبع:قدس

211008

موضوعات مرتبط: امام رضا، غیبت

برچسب‌ها: نمامی, تهمت, زیر آب زنی

منبر ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها
پنجشنبه بیستم خرداد ۱۴۰۰ ساعت 23:17 | نوشته ‌شده به دست حسین سبزعلی | ( )

ولادت حضرت معصومه سلام الله علیها

میلاد حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها)

علت نامیدن این نام بر این بانو آنست که عصمت مادرش حضرت زهرا (سلام الله علیها) در او تجلی یافته است و بر اساس روایات این لقب از سوی حضرت رضا (علیه السلام) به این بانوی والامقام اختصاص یافته است.

بسم الله الرحمن  الرحیم

الحمد لله رب العالمین ...

اللهم کن لولیک الحجة ابن الحسن ...

عاشق آنست که یا دیده به گل وا نکند           یا به غیر ا ز گل روی تو تماشا نکند

به گدای تو اگر هر دو جهان را بخشند            رد کند ، غیر تو را از تو تمنا نکند

چشم بیمار تو بیمار کند هر کس را              جان دهد آرزوی فیض مسیحا نکند

دیدن روی تو با دادن جان شیرین است         رو نما تا که کسی روی به دنیا نکند

گر به بازار دو عالم گذرم ، دیده من              جز تماشای تو ای یوسف زهرا نکند

یابن الحسن ، یابن الحسن ...                    یاصاحب الزمان ، یا صاحب الزمان ...

تشرف:

سید جلیل آقا سید جعفر قزوینی می‌گوید :

با پدرم مرحوم آقا سید باقر قزوینی به مسجد سهله می‌رفتیم وقتی نزدیک مسجد رسیدیم به او گفتم : این حرفهایی که از مردم می‌شنوم یعنی هرکس چهار  شب چهارشنبه به مسجد سهله بیاید حضرت مهدی را می‌بیند پایه و اساسی دارد ؟

 پدرم غضبناک متوجه من شد و گفت: چرا اساسی نداشته باشد ؟ فقط به این خاطر که تو ندیده‌ای ؟ آیا هرچیزی که تو ندیده ای اصل ندارد؟ خیلی مرا سرزنش کرد طوری که از گفته خودم پشیمان شدم .

داخل مسجد شدیم هیچکس در آن جا نبود وقتی  پدرم در وسط مسجد برای خواندن دو رکعت نماز استجاره ایستاد شخصی از طرف مقام حضرت حجت متوجه او شد و از کنارش عبور کرد به او سلام کرد و با ایشان مصافحه نمود در اینجا پدرم به من توجه کرد و پرسید : این آقا کیست ؟

گفتم : آیا او حضرت مهدی است؟ فرمود: پس کیست؟ من به دنبال آن حضرت دویدم ولی احدی را نه در مسجد و نه در خارج آن ندیدم. (عبقری الحسان ص ۶۴)

روز اول ذیقعده سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) است  که انشاء الله دوستان سخنران و واعظ در هرکجای کشور که افاضه میفرمایند از این بانوی باعظمت یاد کنند.

مرحوم شیخ محمد تقی تستری در قاموس الرجال میفرماید: در میان فرزندان امام کاظم (علیه السلام) با آنهمه کثرتشان بعد از امام رضا(علیه السلام) کسی هم شأن این بانو نیست .

مدت ۲۵ سال تمام حضرت رضا (علیه السلام) تنها فرزند حضرت نجمه خاتون (علیهاالسلام) بود پس از ربع قرن انتظار سرانجام ستاره ای تابان در دامان نجمه درخشید.

نکات:

۱- کریمه اهل بیت: در رؤیای صادقه حضرت آیت الله نجفی مرعشی فرمودند : با دعا  و راز و نیاز و تلاش برای یافتن قبر مطهر حضرت زهرا (علیهاالسلام) حضرت صادق(علیه السلام) در رؤیای صادقه خطاب به من فرمودند: برتو باد به کریمه اهل بیت.

لذا در میان دانشمندان و علما و فقیهان این بانو به کریمه اهل بیت لقب گرفتند.

۲- معصومه: علت نامیدن این نام بر این بانو آنست که عصمت مادرش حضرت زهرا (سلام الله علیها) در او تجلی یافته است و بر اساس روایات این لقب از سوی حضرت رضا (علیه السلام) به این بانوی والامقام اختصاص یافته است.که مرحوم مجلسی می‌فرماید:

امام رضا (علیه السلام) فرمود: هرکس معصومه را در قم زیارت کند مانند کسی است که مرا زیارت کرده است.

۳- زیارتنامه: یکی از ویژگی‌های حضرت معصومه (سلام الله علیها) زیارتنامه آنحضرت است در عالم اسلام فقط دو بانو زیارتنامه مأثور و منقول از ائمه علیهم السلام دارند یکی حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) است و دوم حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) است. لازم به ذکر است که این بانو سه زیارتنامه دارد یکی مشهور و دو زیارتنامه غیر مشهور.

۴- ویژگی زیارتنامه ها: در زیارتنامه مشهور بی بی به دو نسب تکیه شده است:

 یکی سلسله الهی: در این زیارتنامه مشهور به ما می‌فهماند که آنحضرت در پیوندی معنوی با سلسله‌ای الهی است او نسبت به آدم و انبیاء دیگر که در زیارتنامه نام آنها را می‌برید از حیث رسالت داری متصل است یعنی متصل به همه انبیاء الهی است

دوم: سلسله صلبی: او نسبت به انبیاء و ائمه معصومین علیهم السلام از حیث صلب نیز متصل است به تعبیری او دارنده همه خوبی‌هاست.

۵- زیارتنامه های غیر مشهور آنحضرت: اشاره به اسامی و القاب آن بی بی دارد؛ طاهره ،حمیده ، رشیده ، تقیه ، رضیه، مرضیه، صدیقه، سیده نساء محدثه ، عابده

از صفات و القابی است که در این زیارات آمده است یعنی به نوعی با مادر خود هم اسم و لقب است.

۶- مقام شفاعت: در قرآن کریم بالاترین شفاعت را به رسول اکرم اختصاص داده و به مقام محمود تعبیر شده است در میان سلسله بانوان عالم شفاعت گسترده عالم به دو بانوی عالیقدر یعنی حضرت زهرا و حضرت معصومه(علیهماالسلام) قرار داده است که پس از حضرت زهرا که شفیعه روز جزا است امام صادق (علیه السلام) فرمود:با شفاعت او (معصومه) همه شیعیان ما وارد بهشت می‌شوند.

روایت :

روزی جمعی از مردم ری در مدینه به محضر امام صادق علیه السلام رفتند و عرض کردند: ما از اهالی ری هستیم . امام صادق فرمود: آفرین به برادران ما از اهالی قم . آنها گفتند: ما از اهالی ری هستیم. امام باز همان جمله را تکرار فرمود. و این مطلب چند بار تکرار شد آنگاه فرمودند:

ان لله حرما و هو مکة ، و ان للرسول حرما و هو المدینة . و ان لأمیرالمؤمنین حرما و هو الکوفة . ان لنا حرما و هو بلدة قم.

برای خدا حرمی است و آن مکه است و برای رسول خداحرمی است و آن مدینه است و برای امیرمؤمنان حرمی است و آن کوفه است و برای ما (امامان) حرمی است و آن شهر قم است.

(بحار ، جلد ۶۰ ، صفحه ۲۱۶)


روضه مکتوب امام رضا علیه السلام به نقل از وبلاگ ذاکر اهل بیت محسن جعفری
شنبه بیست و ششم مهر ۱۳۹۹ ساعت 15:27 | نوشته ‌شده به دست حسین سبزعلی | ( )

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى عَلِیِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضَى الْإِمَامِ التَّقِیِّ النَّقِیِ‏

وَ حُجَّتِکَ عَلَى مَنْ فَوْقَ الْأَرْضِ وَ مَنْ تَحْتَ الثَّرَى الصِّدِّیقِ الشَّهِیدِ

صَلاَةً کَثِیرَةً تَامَّةً زَاکِیَةً مُتَوَاصِلَةً مُتَوَاتِرَةً مُتَرَادِفَةً کَأَفْضَلِ مَا صَلَّیْتَ عَلَى أَحَدٍ مِنْ أَوْلِیَائِکَ‏

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

السَّلام علیک یا ابالحسن یا علی بن موسی اَیُّهَا الرِّضا یَا بْنَ رَسُولِ اللهِ یا حُجَّةَ اللهِ عَلى خَلْقِهِ یا سَیِّدَنا وَمَوْلینا اِنّا تَوَجَّهْنا وَاسْتشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِکَ اِلَى اللهِ وَقَدَّمْناکَ بَیْنَ یَدَىْ حاجاتِنا یا وَجیهاً عِنْدَ اللهِ اِشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللهِ"

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

امام حسن رو با زهری به شهادت رسوندن به نام هلاهل یا هلائل،یعنی سمُ قَتّال،سمی که به امام حسن خوروندن درون حضرت رو تکه تکه کرد،"اِنَّ السَّمَّ قد قَطَعَه اَمعائَه"ولی امام حسن چند روز کشید به شهادت رسید،نمیدونم زهری که به امام رضا دادن چی بودش؟! چرا؟ صبح این زهر رو به حضرت دادن ظهر حضرت به شهادت رسیدن.ظهر چیه؟اباصلت میگه امام رضا آمد دیدم عبا رو سر کشیده؛چند قدم برمیداره هی رو زمین میشینه بلند میشه؛به من فرمود اباصلت اگر دیدی عبا به سر کشیدم برو فرش حجره رو جمع کن،فرش حجره رو جمع کردم دیدم امام رضا صورت به خاک دست به شکم "یتململ کتململ السلیم" مثل مارگزیده به خودش میپیچه هی صدا میزنه پسرم...جوادم...

@@@

خداروشکر...برای چی خداروشکر؟برای اینکه خواهر نبود ببینه که برادر دست به شکمه؛خداروشکر حضرت معصومه قبل از امام رضا به شهادت رسیده بودند؛بی بی جان به خدا بدن داداشتون امام رضا رنگ آفتاب به خودشون ندیده؛به خدا کسی به بدن امام رضا جسارت نکرده؛به خدا کسی پیرهن از تن داداشت درنیاورده؛مردم چه تشییعی از امام رضا کردند؛مردم مردم خوبی بودن؛دلا بسوزه برای اون خواهری که از بالای تل زینبیه داره میبینه...

او مینشست و من مینشستم

او روی سینه...

او میکشید و...

او خنجر از کین من ناله از دل...

او میبرید و...

والشمر جالس نفس مادرش گرفت              سر را برید و پیش روی خواهرش گرفت...

موضوعات مرتبط: امام رضا

زندگی نامه عبدالعظیم حسنی
شنبه نهم آذر ۱۳۹۸ ساعت 6:35 | نوشته ‌شده به دست حسین سبزعلی | ( )

 

عبدالعظیم حسنی

عبدالعظیم
نمایی از حرم حضرت عبدالعظیم.jpg

نمایی از حرم حضرت عبدالعظیم

نامعبدالعظیم
زادروزپنج شنبه ۴ ربیع‌الثانی سال ۱۷۳ق.
زادگاهمدینه
درگذشتجمعه ۱۵ شوال سال ۲۵۲ هجری قمری، برابر با ۱۳ مهر سال ۲۳۵ هجری شمسی، در زمان المعتزّ بالله عبّاسی.
لقب(ها)سیدالکریم، شاه عبدالعظیم
پدرعبدالله
مادرفاطمه
طول عمر۷۹
مدفنری
مختصات مدفن۳۵٫۵۸۶۰۱۲°شمالی ۵۱٫۴۳۵۴۶۳°شرقی
امامزادگان مشهور

عباس بن علی، زینب کبری، فاطمه معصومه، سید محمد، احمد بن موسی،
سایر امامزادگان

عبدالعظیم حسنی (۱۷۳-۲۵۲ ق) مشهور به شاه عبدالعظیم و سیدالکریم از عالمان سادات حسنی و از راویان حدیث. نسب او با چهار واسطه به امام حسن(ع)می‌رسد. شیخ صدوق، مجموعه روایات وی را با عنوانجامع اخبار عبدالعظیم گردآوری کرده است. عبدالعظیم حسنی، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) را درک کرده و نقل است که ایمان خویش را بر امام هادی(ع) عرضه داشت و در زمان او وفات یافت. حرم حضرت عبدالعظیم واقع در شهر ری، زیارتگاه شیعیان است. در برخی روایاتثواب زیارت قبر او برابر با ثواب زیارت قبر امام حسین(ع) دانسته شده است.

 

زندگی‌نامه

عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابی‌طالب، مشهور به عبدالعظیم حسنی، شاه عبدالعظیم و سیدالکریم، در پنج‌شنبه ۴ ربیع‌الثانی سال ۱۷۳ق، در زمان حکومت هارون الرشید، در مدینه (درباره محل ولادت وی اختلاف است) متولد شد.[۱] پدرش عبدالله بن علی قافه و مادرش دختر اسماعیل بن ابراهیم بوده که به «هیفاء» موسوم است.[۲] نسب وی بهامام مجتبی(ع) می‌رسد. نجاشی از عالمان شیعی می‌گوید: پس از رحلت وی به هنگام غسل، رقعه‌ای در لباسش یافت شد که نسب وی در آن بدین صورت نوشته بود: من ابوالقاسم فرزند عبدالله، فرزند علی، فرزند حسن، فرزند زید، فرزند امام حسن(ع) ابن علی بن ابی طالب هستم.[۳] میرداماد عبدالعظیم را دارای نسب روشن و شرافت آشکار توصیف می‌کند.[۴]

تشکیک در تاریخ تولد و وفات

رضا استادی در مجله نور علم معتقد است که قدیمی‌ترین منبعی که تاریخ تولد و وفات عبدالعظیم حسنی را ذکر کرده کتاب نور الآفاق نوشته جواد شاه عبدالعظیمی (م۱۳۵۵ق) است. استادی با کنار هم گذاشتن مطالب متعددی از این کتاب نتیجه می‌گیرد بسیاری از گفته‌های او فاقد استناد و بلکه ساختگی است. یکی از همین سخنان ساختگی، تاریخ تولد و وفات حضرت عبدالعظیم حسنی است که از کتاب او به چند کتاب دیگر نیز راه‌ یافته است. [۵] چند سال بعد از انتشار مقاله استادی، رسول جعفریان پژوهش‌گر تاریخ اسلام خلاصه‌ای از تحقیقات استادی را منتشر کرد.[۶]

همسر و فرزندان

همسر عبدالعظیم، دختر عمویش، خدیجه، دختر قاسم بن حسن امیر، مکنّی به ابومحمد بود. عبدالعظیم از او صاحب دو فرزند به نام‌های محمد و ام سَلَمِه شد.[۷]شیخ عباس قمی، محمد پسر عبدالعظیم را مردی بزرگوار توصیف می‌کند که به مقام زهد و عبادت شهرت داشت.[۸]

 

مصاحبت با ائمه(ع)

عبدالعظیم محضر چند امام را درک کرده است. آقا بزرگ تهرانی نقل می‌کند که عبدالعظیم حسنی، امام رضا(ع) وامام جواد(ع) را درک کرده و ایمان خویش را بر امام هادی(ع) عرضه داشته و در زمان وی وفات یافت،[۹] اماآیت‌الله خویی، هم‌عصر بودن عبدالعظیم با امام رضا(ع) را رد می‌کند.[۱۰]

شیخ طوسی در کتاب رجالی خویش، وی را در زمره اصحاب امام عسکری(ع) نام می‌برد.[۱۱] عزیزالله عطاردینیز تصریح می‌کند با توجه به حالات عبدالعظیم حسنی و تحقیق در روایات وی، می‌توان دریافت که او امام کاظم(ع)، امام رضا(ع)، امام جواد(ع) و امام هادی(ع) را درک کرده است.[۱۲]

درباره برخورد عبدالعظیم با امامان نقل شده که او هرگاه وارد مجلس امام جواد(ع) یا امام هادی(ع) می‌شد، با کمال ادب و خضوع و غایت حیا و تواضع، در حالی که دست‌های خود را از ردا بیرون آورده بود، به محضر آن امامان سلام عرض می‌کرد و امام پس از جواب سلام، او را نزدیک خود می‌خواند و در کنار خویش می‌نشاند؛ به حدّی که زانوی او به زانوی امام می‌چسبید و امام، کاملا از احوال او سؤال می‌کرد. این برخورد موجب حسرت و غبطه دیگران می‌شد.[۱۳]

 

زندگی در دوران سرکوب شیعیان

دوران زندگی عبدالعظیم مصادف با شرایط خفقان و سرکوب شیعیان توسط بنی عباس بود. عبدالعظیم نیز همچون پدرانش سال‌ها تحت تعقیب بود. او گرچه زمانی که در مدینه، بغداد و سامرا می‌زیست روش تقیهرا در پیش گرفته و عقیده و مرام خود را پنهان می‌داشت، ولی با این حال مورد غضب متوکل و معتزبود.[۱۴]

هجرت به ری

بنابر گزارش‌های تاریخی، عبدالعظیم در زمان معتز خلیفه عباسی، به جهت اذیت و آزار و ترس از قتل، به امر امام هادی(ع) از سامرا به ری - که از پایگاه‌های مهم عباسیانبود - هجرت کرد. برخی هم نقل کرده‌اند به قصد زیارتقبر علی بن موسی الرضا به قصد خراسان هجرت کرد و در ری برای زیارت حمزة بن موسی بن جعفر توقف کرد و در آن‌جا مخفی شد.[۱۵]

نجاشی به نقل از احمد بن محمد بن خالد برقی ماجرا را این‌گونه روایت می‌کند که عبدالعظیم در حال فرار از سلطان، به ری آمد و در سرداب خانه مردی از شیعیان در محله «سکة الموالی» ساکن شد. او در همان سرداب به عبادت می‌پرداخت، روز را روزه می‌گرفت و شب را بهعبادت می‌گذراند. وی مخفیانه از منزل بیرون می‌آمد و به زیارت قبری می‌رفت که می‌گفت: این قبر مردی از فرزندان موسی بن جعفر(ع) است. پیوسته در آن سرداب بود و خبر ورود او به شیعیان آل محمد یکی پس از دیگری می‌رسید تا اکثر شیعیان با وی آشنا شدند.[۱۶]

 

وفات

برخی امامزادگان ایران
نام امامزادهازنسل امامشهر، استان
هلال بن علیامام علی (ع)اصفهان-آران و بیدگل
امامزاده هاشمامام علی (ع)
محمد بن حنفیه
گیلان-رشت
عبدالعظیم حسنی(حرم حضرت عبدالعظیم)امام حسن مجتبی(ع)ری
امامزاده داودامام حسن مجتبی(ع)تهران-کوه‌های کن
حسن بن حسین بن اسحاقامام حسن مجتبی(ع)لرستان-الیگودرز
جلال الدین اشرفامام حسن مجتبی(ع)گیلان-آستانه اشرفیه
امامزاده هاشمامام حسن مجتبی(ع)مازندران-آمل
امامزاده محسن(امامزاده کوه)امام حسن مجتبی(ع)همدان
محمد بن محمد بن زید(ع)(امامزاده محروق)امام سجاد(ع)خراسان رضوی - نیشابور
امامزاده عبداللهامام سجاد(ع)خوزستان-شوشتر
محمد بن زید بن علی(ع)امام سجاد(ع)خوزستان - شوشتر
علی بن محمد باقر(ع)(مشهد اردهال)امام باقر(ع)اصفهان - کاشان
علی بن جعفر الصادقامام صادق(ع)قم/ سمنان
علی زین العابدین(درب امام)امام صادق(ع)اصفهان
جعفر بن علی(امامزاده جعفر)امام صادق(ع)یزد
حمزه بن موسی(ع)امام کاظم(ع)تهران - ری
حسین بن موسی بن جعفر(ع)(علاءالدین حسین)امام کاظم(ع)فارس - شیراز
محمد بن موسی بن جعفر(ع)(سیدمیرمحمد)امام کاظم(ع)فارس - شیراز
حکیمه دختر امام کاظمامام کاظم(ع)کهکیلویه و بویراحمد - گچساران
اسحاق بن موسی(ع)امام کاظم(ع)مرکزی - ساوه
امامزاده شاهرضاامام کاظم(ع)اصفهان - شهرضا
امامزاده زینبیهامام کاظم(ع)اصفهان
آقاعلی عباسامام کاظم(ع)اصفهان - کاشان
امامزاده صالحامام کاظم(ع)تهران - تجریش
حسین بن موسیامام کاظم(ع)خراسان جنوبی - طبس
امامزاده محمد بن موسیامام کاظم(ع)خوزستان-دزفول
سید بهاءالدین محمدامام کاظم(ع)چهارمحال وبختیاری - شیخ شبان
علی بن حمزهامام کاظم(ع)فارس - شیراز
محمد بن حسن(آقامشهید)امام کاظم(ع)فارس - فراشبند
امامزاده یحییامام کاظم(ع)سمنان
عبیدالله بن موسی(کوسه هجیج)امام کاظم(ع)کرمانشاه - روستای هجیج
سید سلطان محمد(پیرچوگان)امام کاظم(ع)هرمزگان - رودان
امامزاده عبداللهامام کاظم(ع)همدان
امامزاده حسینامام رضا(ع)قزوین
امامزاده جعفر(شاه کرم)امام رضا(ع)اصفهان
موسی بن محمد(موسی مبرقع)امام جواد(ع)قم
احمد بن موسی مبرقع(میراحمد)امام جواد(ع)اصفهان - کاشان
امامزاده اسماعیلامام جواد(ع)فارس - فسا
شاهزاده حسینامام هادی(ع)همدان

درگذشت عبدالعظیم حسنی در۱۵ شوال سال ۲۵۲ق در زمانامام هادی(ع) رخ داد.[۱۷] آنچه درباره چگونگی رحلت عبدالعظیم حسنی آمده، دو قول مرگ طبیعی و شهادت را روایت کرده‌ است. نجاشیقائل به بیماری عبدالعظیم است که منجر به فوت او شد.[۱۸] شیخ طوسی نیز قائل است که عبدالعظیم در ری وفات یافت و قبر او در آن‌جاست.[۱۹]

در مقابل، گزارشی نیز وجود دارد که قائل به زنده به‌گور کردن و شهادت عبدالعظیم شده است. طریحی معتقد است از اولاد ابوطالب، کسی که در ری زنده مدفون شد، عبدالعظیم حسنی است،[۲۰] ولی واعظ کُجوری نوشته است که در کتاب رجال و انساب، از احوال حضرت عبدالعظیم تفحص نموده و از شهادت وی خبری صحیحو موثق نیافته است.[۲۱]

مدفن و ثواب زیارت عبدالعظیم

نوشتار اصلی: آستانه حضرت عبدالعظيم

بنا بر نقل محدث نوری، فردی از شیعیان، رسول اکرم(ص) را در عالم رؤیا زیارت می‌کند که به او می‌فرماید فردا یکی از اولاد من کنار درخت سیب در باغ عبدالجبار بن عبدالوهاب رازی تشییع و دفن خواهد شد. وی برای خرید آن مکان به صاحب باغ مراجعه می‌کند در حالی که صاحب آن باغ نیز همان خواب را دیده بود و آن باغ را وقف عبدالعظیم و دیگر شیعیان کرد که در آن دفن شوند.[۲۲] به همین علت، حرم عبدالعظیم حسنی به «مسجد شجره» یا «مزار نزدیک درخت» نیز معروف است.[۲۳]

شیخ صدوق در باب زیارت مرقد وی، روایتی را نقل می‌کند که فردی از اهالی ری بر امام هادی(ع) وارد شد و گفت: به زیارت حضرت سیدالشهدا مشرف شدم. امام(ع) فرمود: ثواب زیارت قبر عبدالعظیم که نزد شماست مانند کسی است که قبر حسین بن علی(ع) را زیارت کرده است.[۲۴]

 

فضائل و مقامات

علامه حلی در شرح حال عبدالعظیم، او را عالمی پرهیزکار معرفی می‌کند.[۲۵] محدث نوری نیز درباره فضائل او از رساله صاحب بن عباد نقل می‌کند که وی مردی با ورع، پارسا، معروف به امانت، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به توحید و عدل و دارای احادیث بسیار بود.[۲۶] تقوا پیشگی و درستکاری عبدالعظیم حسنی باعث بلندی جایگاه و مقام وی نزد ائمه اطهار بود.[۲۷]

در بیان امام معصوم(ع)

امام هادی(ع) در سفری که عبدالعظیم به سامرا داشت، او را تصدیق می‌کند. امام هادی(ع) وی را این‌گونه خطاب می‌کند: یا اباالقاسم! تو به حق ولی ما هستی... تو همان دینی را که پسندیده خداست، انتخاب کرده‌ای... خداوند تو را با گفتار ثابت در دنیا و آخرت تثبیت کند.[۲۸] این گفتگو میان امام و عبدالعظیم به «حدیث عرض دین» مشهور است.

مقام علمی

ابو تراب رویانی می‌گوید: شنیدم که ابو حماد رازیمی‌گفت در سامرا بر امام هادی(ع) وارد شدم و از بعضی مسائل حلال و حرام پرسیدم. چون قصد وداع داشتم حضرت فرمود: چنانچه در امور دینی در [تشخیص] حلال و حرام، مسئله‌ای بر تو دشوار شد، از عبدالعظیم بن عبدالله حسنی سؤال کن و سلام مرا به او برسان.[۲۹]

 

روایات عبدالعظیم

در کتب حدیثی و متون روایی، بیش از صد روایت از عبدالعظیم حسنی آمده است. صاحب بن عباد می‌گوید:وی کثرت روایت و حدیث دارد و از امام جواد(ع) و امام هادی(ع) روایت می‌کند.[۳۰]

از وی کتاب‌هایی در دست است؛ مانند کتاب «خُطَب امیرالمؤمنین‌»[۳۱]و کتاب «یوم و لیله»[۳۲] که ظاهرا اعمالی است که بر حسب اخبار ائمه اطهار(ع) با اذکار خاصه روایت شده است و هر مکلفی می‌تواند در تمام روز و شب از مستحبات و واجبات به جا آورد.[۳۳]همچنین کتابی با عنوان «روایات عبدالعظیم حسنی‌» نیز شهرت دارد.[۳۴]

عده‌ای از بزرگان شیعه احادیثی را از عبدالعظیم حسنی روایت کرده‌اند و شیخ صدوق، مجموعه روایات وی را با عنوان «جامع اخبار عبدالعظیم‌» گردآوری کرده است.[۳۵]شمار احادیثی که وی بی‌واسطه از امامان(ع) نقل می‌کند، دو روایت از امام رضا(ع)، ۲۶ روایت از امام جواد(ع) و ۹ روایت از امام هادی(ع) است و روایات باواسطه وی هم به ۶۵ حدیث می‌رسد.

 

آثار درباره عبدالعظیم

در خرداد سال ۱۳۹۲ش، برای معرفی شخصیت حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) کنگره بزرگداشتی در تالار شیخ صدوق واقع در حرم وی برگزار شد؛ مجموعه آثار این کنگره در ۲۹ جلد منتشر گردید که برخی از آن‎ها عبارتند از:

کتاب جنة النعیم

  • رسالة فی فضل سیدنا عبد العظیم الحسنی المدفون بالری، نوشته صاحب بن عباد.
  • أخبار عبد العظیم بن عبد الله بن علی بن الحسن بن زید بن الحسن بن علی بن أبی طالب(ع)، نوشته شیخ الصدوق، و در الذریعة به نام "حیاة عبد العظیم الحسنی" ذکر کرد.
  • جنات النعیم فی أحوال سیدنا الشریف عبد العظیم، عربی، نوشته ملا اسماعیل کزازی اراکی متوفای سال ۱۲۳۶ق.
  • روح وریحان، یا جنة النعیم والعیش السلیم فی أحوال السید الکریم والمحدث العلیم عبد العظیم الحسنی (علیه‌السلام)، فارسی، نوشته : الحاج الشیخباقر کجوری مازندرانی متوفای سال ۱۲۵۵ق.
  • التذکرة العظیمیة، عربی، نوشته الحاج الشیخ محمد إبراهیم الکلباسی متوفای سال ۱۳۶۲ق.
  • الخصایص العظیمیة فی أحوال السید أبی القاسم عبد العظیم بن عبد الله الحسنی(ع)، نوشته شیخ جواد شاه عبدالعظیمی متوفای سال ۱۳۵۵ق.
  • عبد العظیم الحسنی حیاته ومسنده،
  • مسند حضرت عبد العظیم حسنی، فارسی، نوشتهعزیزالله عطاردی قوچانی، متوفای ۳ مرداد ۱۳۹۳ش.
  • آشنائی با حضرت عبد العظیم حسنی(ع) ومصادر شرح حال او، نوشته رضا استادی.
  • بررسی کلی روایات حضرت عبد العظیم حسنی(ع)، نوشته محمد کاظم رحمان ستایش.
  • شناخت‌نامه حضرت عبد العظیم حسنی وشهر ری، نوشته سید محمدحسین حکیم و علی‌اکبر زمانی‌نژاد.
  • مجموعة مقالات کنگره حضرت عبد العظیم حسنی(ع).

همچنین:

  • حکمت‌نامه حضرت عبد العظیم الحسنی(ع)، فارسی، نوشته محمد محمدی ری‎شهری.
  • عبدالعظیم الحسنی العالم الفقیه والمحدّث المؤتمن، سیرته ومسنده، عربی، نوشته أحمد بن حسین العبیدان.
  • شرح حدیث عرض دین حضرت عبدالعظیم حسنی، فارسی، نوشته لطف‌الله صافی گلپایگانی.

پوستر فیلم سینمایی مسافر ری

ساخت سریال

نوشتار اصلی: مسافر ری (فیلم)

فیلم مسافر ری به کارگردانی داود میرباقری است که روایت‌گر سفر عبدالعظیم حسنی(ع) از سامراء به ری و رویدادهای این سفر است. این فیلم در سال ۱۳۷۹ش تولید و اکران شده است.[۳۶] سپس در سیمای جمهوری اسلامی به صورت سریال پخش شده است.[۳۷]

 

پانویس

  1.  تهرانی، الذریعه، دار الاضواء، ج۷، ص۱۶۹؛ بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۵.
  2.  ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴.
  3.  نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۸.
  4.  میرداماد، الرواشح السماویة، ۱۴۲۲ق، ص۸۶.
  5.  مجله نور علم شماره ۵۰-۵۱ ص ۲۹۷-۳۰۱
  6.  انتقادهای رسول جعفریان درباره دو تاریخ ساختگی
  7.  واعظ کجوری، جنه النعیم، ۱۳۸۲ش، ج۳، ص۳۹۰؛ ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴.
  8.  قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۵۸۵.
  9.  تهرانی، الذریعه،‌ دار الاضواء، ج۷، ص۱۹۰.
  10.  خویی، معجم رجال الحدیث، ۱۴۱۳ق، ج۱۱، ص۵۳.
  11.  طوسِی، رجال طوسی، ص۴۰۱.
  12.  عطاردی، عبدالعظیم الحسنی حیاته و مسنده، ۱۳۸۳ش، ص۳۷.
  13.  زندگانی حضرت عبدالعظیم(ع)، ص۳۰.
  14.  بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۷.
  15.  واعظ کجوری، جنه النعیم، ۱۳۸۲ش، ج۴، ص۱۳۱.
  16.  نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۸.
  17.  تهرانی، الذریعه، دار الاضواء، ج۷، ص۲۹۰.
  18.  نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۸.
  19.  طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۳.
  20.  طریحی، المنتخب، ۱۳۶۹ق، ص۸.
  21.  واعظ کجوری، جنه النعیم، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۳۶۰.
  22.  نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ۴۰۵.
  23.  ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴؛ بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۱۲.
  24.  صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۸ش، ص۹۹.
  25.  حلی، خلاصه الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۲۲۶.
  26.  نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.
  27.  بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۹.
  28.  صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۸۱-۸۲؛ فتال، روضه الواعظین، ص۳۱ و ۳۲.
  29.  نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۳۲۱.
  30.  عطاردی، مسند الامام الجواد، ص۳۰۲.
  31.  نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۷.
  32.  تهرانی، الذریعه، دار الاضواء، ج۷، ص۱۹۰.
  33.  واعظ کجوری، جنه النعیم، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۱۸۲.
  34.  نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.
  35.  صدوق، الهدایه، ۱۴۱۸ق، ص۱۷۴. (مقدمه)
  36.  «مسافر ری به شبکه اول رسید»، جام جم آنلاین؛ «حقایقی درباره فیلم مسافر ری به بهانه سالروز وفات حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)»، پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما.
  37.  «حقایقی درباره فیلم مسافر ری به بهانه سالروز وفات حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)»، پایگاه خبری تحلیلی سینما سینما.

 

منابع

  • ابن عنبه، جمال الدین، عمدة الطالب فی انساب آل ابیطالب، نجف، المطبعة الحیدریة، ۱۳۸۰ش.
  • تهرانی، آقا بزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت،‌ دار الاضواء، بی تا.
  • حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال، تحقیق جواد قیومی، بی‌جا، نشر الفقاهة، ۱۴۱۷ق.
  • خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بی‌جا، بی‌نا، ۱۴۱۳ق.
  • صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۸ش.
  • صدوق، محمد بن علی، الهدایة، قم، مؤسسه الامام الهادی، ۱۴۱۸ق.
  • صدوق، محمد بن علی، الامالی، قم، مؤسسه البعثة، ۱۴۱۷ق.
  • طریحی، فخرالدین، المنتخب فی جمع المراثی و الخطب، نجف، بی‌نا، ۱۳۶۹ق.
  • طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، تحقیق جواد قیومی، بی‌جا، نشر الفقاهة، ۱۴۱۷ق.
  • عطاردی، عزیزالله، مسند الامام الجواد(ع)، مشهد، آستان قدس رضوی، بی‌تا.
  • عطاردی، عزیزالله، عبدالعظیم الحسنی حیاته و مسنده، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۳ش.
  • قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل، قم، دلیل ما، ۱۳۷۹ش.
  • نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۱۶ق.
  • نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت، آل البیت، ۱۴۰۸ق.
  • نوری، میرزا حسین، خاتمه مستدرک الوسائل، قم، آل البیت، ۱۴۱۵ق.
  • نیشابوری، محمد بن الفتال، روضة الواعظین، قم، الشریف الرضی، بی‌تا.
  • میرداماد، محمدباقر بن محمد، الرواشح السماویة، تحقیق نعمت الله جلیلی، دارالحدیث، ۱۴۲۲ق/۱۳۸۰ش.
  • واعظ کجوری، محمدباقر بن اسماعیل، روح و ریحان یا جنة النعیم و العیش السلیم فی احوال السید عبدالعظیم الحسنی، قم، دار الحدیث، ۱۳۸۲ش.
  • بر آستان کرامت (زیارت‌نامه و زندگی‌نامه حضرت عبدالعظیم و امامزادگان مجاور)، دار الحدیث، ۱۳۹۲ش.

 


 
موضوعات
برچسب ها
دیگر موارد